liliowiec ogrodowy (Hemerocallis hybrida)

syn. dziennica, smolinos

 

Bylina, o gęstym kępiastym pokroju. Pod tą nazwą zebrane są liczne odmiany mieszańcowe, dlatego też istnieje tu spore zróżnicowanie odnośnie koloru kwiatów, terminu kwitnienia, a także rozmiarów rośliny

LIŚCIE: zielone, długie i wąskie, łukowato wygięte, zebrane w dekoracyjne kępy, przypominające kępy traw ozdobnych,  u niektórych odmian zimozielone bądź półzimozielone

KWIATY: w zależności od odmiany V/VI ? IX/X – okres kwitnienia większości odmian przypada na VI i VII (przeważnie kwitnienie trwa około 2 miesięcy, choć są odmiany kwitnące dłużej, a także powtarzające kwitnienie późnym latem lub na początku jesieni), zwykle żółte lub pomarańczowe (u niektórych odmian także łososiowe, różowe, purpurowe, fioletowe, białe, a nawet wielobarwne),  zebrane po kilka (u niektórych odmian kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt) sztuk na szczycie wzniesionych, bezlistnych pędów kwiatowych. Są duże (u odmian mogą osiągać nawet 20 cm średnicy, choć u odmian miniaturowych mogą mieć zaledwie 2 cm średnicy), kształtem przypominają kwiaty lilii, u niektórych odmian pachnące (szczególnie wieczorem). Pojedynczy kwiat żyje przeważnie jedynie dzień lub dwa, ponieważ jednak pąki zakwitają stopniowo, roślina w okresie kwitnienia jest obsypana kwiatami

OWOCE: suche trójkomorowe torebki z licznymi nasionami, bez znaczenia dekoracyjnego

OSTATECZNE ROZMIARY: w zależności od odmiany kępa liści osiąga od 30 do 80-90 cm wysokości, zaś łodygi kwiatowe mogą dorastać do 100-120 cm, zalecana gęstość sadzenia 3-5 szt./m², większość odmian dość szybko się rozrasta

MROZOODPORNOŚĆ: różne odmiany wykazują różną odporność na niskie temperatury, dlatego też do ogrodu najlepiej wybierać starsze, sprawdzone odmiany, które są całkowicie mrozoodporne. Każdego roku na rynku pojawiają się nowe odmiany o nietypowych barwach i oryginalnych kształtach kwiatów (np. pełne lub półpełne, o fryzowanych płatkach), mogących osiągać nawet kilkanaście centymetrów średnicy – niestety przeważnie są one mniej mrozoodporne i (podobnie jak gatunki  o zimozielonych liściach) wymagają okrywania na zimę

STANOWISKO:  słoneczne lub półcieniste, posadzony w miejscu silniej zacienionym stworzy kępę dekoracyjnych liści, jednak będzie kwitł znacznie słabiej

GLEBA: roślina tolerancyjna co do podłoża, dobrze rośnie na glebie przeciętnej, znosi nawet stanowiska okresowo suche (egzemplarze dorosłe, dobrze ukorzenione), choć lepiej rośnie i obficiej kwitnie na glebach żyznych i wilgotnych (jednak bez zastoisk wodnych), tolerancyjna również odnośnie odczynu gleby

CIĘCIE: jeśli nie zależy nam na uzyskaniu nasion rośliny, wycinamy pędy kwiatostanowe po przekwitnięciu wszystkich pąków

ROZMNAŻANIE: przez podział ? najlepiej VIII-IX, choć w praktyce można to robić podczas całego okresu wegetacyjnego (należy pamiętać o głębokim systemie korzeniowym liliowców),  także przez wysiew nasion jesienią, choć nie wszystkie odmiany dadzą potomstwo powtarzające cechy rośliny matecznej

 

ZASTOSOWANIE:

• Roślina dekoracyjna zarówno z kwiatów jak i liści, chętnie sadzona na rabatach kwiatowych, a także w większych jednogatunkowych grupach. Niskie gatunki mogą być stosowane jako rośliny obwódkowe. Dobra roślina do sadzenia nad brzegami zbiorników wodnych;
• Ze względu na długowieczność i niewielkie wymagania, a także dużą dekoracyjność, znajduje szerokie zastosowanie zarówno w zieleni miejskiej i parkowej, jak i ogrodach prywatnych - pasuje do niemal każdego stylu ogrodowego - sadzony jest zarówno w ogrodach w stylu wiejskim, ogrodach naturalistycznych oraz na działkach letniskowych, nie powinno zabraknąć go w ogrodach angielskich, świetnie komponuje się również w ogrodach w stylu japońskim, a także w ogrodach nowoczesnych;
• Odmiany karłowe można sadzić w ogrodach skalnych;
• Odmiany mrozoodporne można sadzić także w pojemnikach;
• Kwiaty, pąki kwiatowe, a także młode liście i bulwy, tworzące się na korzeniach liliowców, w krajach azjatyckich są wykorzystywane w kuchni;
• Kwiaty nie nadają się na bukiety, gdyż po ścięciu kwiaty szybko zamykają się.

 

UWAGI:

• Roślina łatwa w uprawie i mało wymagająca ? charakteryzuje się dużą tolerancją zarówno w stosunku do żyzności jak i wilgotności gleby, nie atakowana przez choroby i szkodniki, dobrze radzi sobie także z zachwaszczeniem gleby;
• Rozrasta się dość szybko, jednak nie jest rośliną ekspansywną;
• Pędy kwiatowe nawet najwyższych odmian przeważnie nie pokładają się i nie wymagają podpierania;
• Roślina długowieczna, w dobrych warunkach niewymagająca odmładzania nawet przez kilkanaście (nawet przez 20-30) lat.