W okresie wegetacyjnym przeważnie nie zwracamy uwagi na kolor kory roślin. Na ogół ważniejsze są dla nas kształt i barwa liści, kwiaty lub dekoracyjne owoce. Cecha ta staje się pierwszorzędna dopiero w okresie zimowym, kiedy rośliny zrzucą liście. Kiedy ziemię pokryje biała poducha śniegu, a krajobraz wokół staje się biało-szary zaskakuje nas, często jaskrawe, zabarwienie kory niektórych drzew i krzewów. Projektując ogród warto więc zadbać o to, aby także w zimowe miesiące był on kolorowy i nie monotonny.
Aby jednak w pełni wydobyć dekoracyjne walory roślin o barwnej korze, warto zapewnić im odpowiednią ekspozycję. Rośliny o jasnej korze sadźmy więc na ciemnym tle, może nim być na przykład gęsta ściana zimozielonych roślin o ciemnych igłach, czy ciemna ściana budynku. Z kolei rośliny o korze w intensywnym kolorze (czerwonym, żółtym, pomarańczowym) dobrze prezentują się na tle jasnej elewacji domu czy muru. Pamiętajmy również o tym, że o ile pojedyncze już drzewo o kolorowej korze będzie rzucało się w oczy (pod warunkiem, że właściwie je wyeksponujemy) o tyle krzewy lepiej prezentują się posadzone w większych grupach – uzyskamy wówczas lepszy efekt wizualny.
Aby stworzyć kompozycje roślinne dekoracyjne także zimą ważny jest nie tylko właściwy projekt ogrodu, ale również jego odpowiednia pielęgnacja. Krzewy o barwnych pędach (derenie, wierzby) warto co kilka lat odmładzać, wycinając najstarsze pędy, dzięki czemu młode gałązki będą lepiej wybarwione.
Poniżej przedstawiamy rośliny o kolorowej korze, którymi możemy uatrakcyjnić nasz ogród także zimą.
Rośliny o białej korze
Sztandarowym drzewem o korze białej jest brzoza, jednak pospolitość tego drzewa wcale nie umniejsza jego walorów dekoracyjnych. Przeważnie kojarzona jest ona z gładką, białą, łuszczącą się korą z charakterystycznymi czarnymi spękaniami u nasady pnia, aczkolwiek warto pamiętać, iż nie wszystkie gatunki brzóz mają korę białą. Śnieżnobiałym zabarwieniem kory charakteryzują się: pospolita u nas brzoza brodawkowata (Betula pendula), a szczególnie jej wyselekcjonowane odmiany. Ponieważ jednak jest to roślina bardzo powszechna w naszym krajobrazie, w ogrodzie warto posadzić rzadziej spotykane gatunki, jak na przykład brzozę papierową (Betula papyrifera) czy brzozę pożyteczną (Betula utilis) ? jej odmiany Jacquemonta (Betula utilis var. Jacquemontii), czy `Doorenbos` mają kredowobiałą korę także u nasady pnia.
Rośliny o korze srebrzystej i szarej
Spośród roślin o szarej korze warto wymienić mało wymagające, szybko rosnące i zdaje się obecnie niedoceniane topole. Gładką, oliwkowoszarą korą odznacza się topola osika (Populus tremula), podobną korę ma topola Simona, zwana tez chińską (Populis simonii). Z kolei topola biała (Populus alba) ma korę srebrzystoszarą. Z wiekiem na starszych gałęziach staje się ona biała z charakterystycznymi przetchlinkami w kształcie rombów, zaś u nasady pnia ? czarna.
Różne odcienie szarości przyjmuje też kora brzozy Ermana (Betula ermanii), jest ona dość zmienna i niekiedy bywa też śnieżnobiała, żółtawa lub lekko zaróżowiona.
Także popularny u nas buk pospolity (Fagus sylvatica) ma piękną korę – stalowoszarą, gładką, niemal lśniącą.
Rośliny o żółtej korze
Z powszechnie u nas sadzonych drzew, złocistą korą pędów odznaczają się niektóre wierzby. Najbardziej popularna u nas to wierzba płacząca, zwana też nagrobną, bądź żałobną (Salix ×sepulcralis ‘Chrysocoma’, syn.: Salix alba ‘Tristis’, Salix chrysocoma) o charakterystycznie zwisających, wiotkich żółtych pędach. Podobne pędy ma wierzba biała (Salix alba) `Vitellina` - odmiana o złocistych pędach.
Żółte pędy spotkamy także u odmiany klona jesionolistnego (Acer negundo) ‘Winter Lightening’. Ponieważ najlepiej wybarwione są pędy młode, cechę tę wzmocnimy prowadząc roślinę w formie krzewu, corocznie ogławiając ją.
Niezwykle oryginalną korą odznacza się brzoza Medwediewa (Betula medwediewii) szczególnie jej odmiana ‘Gold Bark’ ? jest ona żółtawa, z czasem żółtoszara, błyszcząca.
Z krzewów o żółtym zabarwieniu kory warto wymienić derenia rozłogowego (Cornus stolonifera, syn. Cornus sericea) i jego popularną odmianę `Flaviramea`. Pamiętajmy, że intensywniej wybarwione pędy będą miały egzemplarze regularnie odmładzane.
Rośliny o pomarańczowej korze
Przykuwającą uwagę korę o pomarańczowym zabarwieniu ma klon strzępiastokory (Acer griseum) – jego pnie i gałęzie pokrywa pomarańczowo-brązowa lśniąca kora, łuszcząca się cienkimi warstwami.
Zimową atrakcję ogrodu stanowią pędy wierzby ‘Erythroflexuosa’ (Salix ×sepulcralis ‘Erythroflexuosa’) - jej błyszczące, pomarańczowo-czerwone pędy są dekoracyjnie powyginane, co jest widoczne szczególnie w stanie bezlistnym. Pomarańczowe lub czerwone pędy ma także odmiana wierzby białej `Britzensis` (syn. `Chermesina`).
Kolejnym dereniem o intensywnym zabarwieniu kory jest dereń świdwa (Cornus sanguinea), pędy odmiany ‘Midwinter Fire’ są pomarańczowe, niekiedy żółte lub czerwone.
Warto też wspomnieć o dwóch podobnych do siebie drzewach iglastych, charakteryzujących się pomarańczowym zabarwieniem kory – to metasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides), oraz cypryśnik błotny (Taxodium distichum). Drzewa te mają podobną korę: pomarańczowo-brązową, czerwonawą, z wiekiem bladobrunatną, łuszczącą się pionowymi pasami. W przypadku obu gatunków jest ona dobrze widoczna w okresie zimowym, gdyż drzewa te gubią igły.
Rośliny o czerwonej korze
Najczęściej u nas spotykaną rośliną o czerwonym zabarwieniu kory z pewnością jest dereń biały (Cornus alba) ? popularny krzew, chętnie sadzony w parkach oraz zieleni miejskiej, a także w ogrodach prywatnych. Najintensywniejsze kolory mają młode pędy, dlatego też należy go regularnie odmładzać. Szczególnie jaskrawym kolorem kory charakteryzują się odmiany ‘Sibirica’, ?Spaethii?, oraz odmiany ozdobne w sezonie z barwnych liści: ‘Elegantissima’, ‘Cream Cracker’, ‘Spaethii’ czy ‘Gouchaultii’. Czerwone pędy znajdziemy także u odmian derenia świdwy (Cornus sanguinea), na przykład ‘Winter Beauty’, czy ‘Compressa’.
Z pośród drzew, czerwoną korę ma wiele gatunków wiśni ozdobnych, między innymi: wiśnia tybetańska (Prunus serrula), czy wiśnia piłkowana (Prunus serrulata) o błyszczącej ciemnoczerwonej do czerwono-brązowej korze.
Ciemnowiśniową, z wiekiem czerwono-brązową korę ma też brzoza wiśniowa (Betula lenta). Z kolei brzoza biała chińska (Betula albosinensis) ma korę pomarańczowo-czerwoną, niekiedy różową, żółtawą bądź białą, łuszczącą się cienkimi płatami.
Czerwone zabarwienie kory spotkamy także u niektórych odmian klonów palmowych (Acer palmatum), zwanych japońskimi. Na szczególną uwagę zasługuje klon palmowy ‘Sango-kaku’ (syn. ‘Senkaki’). W okresie wegetacyjnym jego pomarańczowe lub różowo-czerwone pędy pięknie kontrastują z zielenią liści, zaś zimą przyjmują intensywnie koralowo-czerwoną barwę. Czerwone pędy mają też inne odmiany klona palmowego, na przykład `Corallinum`, a także klon bródkowaty (Acer barbinerve) ? w przypadku tego ostatniego intensywnie wybarwione są młode, szczególnie jednoroczne pędy, zaś z wiekiem stają się one zielonoszare.
Również wśród wierzb znajdziemy gatunki o czerwonej korze. Wyjątkową odmianą jest odmiana wierzby sachalińskiej (Salix udensis) ‘Sekka’ (syn. Salix ‘Setsuka’) o niezwykłych, czerwonych, spłaszczonych taśmowato pędach. Dekoracyjne zabarwienie pędów mają też: wierzba purpurowa (Salix purpurea), czyli wiklina, o barwie pomarańczowej lub czerwonej, szczególnie ładnie wybarwione są pędy odmiany `Nana`; wierzba mupińska (Salix moupinensis) i wierzba wawrzynkowa (Salix daphnoides) o barwie wiśniowo-czerwonej, a także wierzba oszczepowata (Salix hastata) o barwie czerwonobrązowej.
Paski, łatki ?
Niektóre gatunki roślin zaskakują nas fantazyjnym rysunkiem kory. Z pośród takich drzew najbardziej znany jest platan klonolistny (Platanus hispanica). Jego pień pokryty szaro-oliwkowymi ?plamami? wygląda, jakby był ubrany w mundur moro. Nieco podobną korę ma znacznie mniej popularna stewarcja kameliowata (Stewartia pseudocamellia), jej czerwonawa kora łuszczy się odsłaniając żółte, pomarańczowe i czerwone ?łatki?.
Ciekawą korą odznacza się także grupa klonów o pasiastej korze – zieloną, oliwkową bądź szarozieloną korę na pniu i konarach zdobią pionowe białe paski. Taką korę mają między innymi: klon pensylwański (Acer pensylvanicum), klon hondoański (Acer capillipes), klon zielonokory (Acer tegmentosum), czy klon rdzawy(Acer rufinerve), zwany też śniadym. Podobną korę mają także klon okazały (Acer ×conspicuum) i klon Dawida (Acer davidii), przy czym u tych gatunków najmłodsze pędy mają koralowo-czerwoną korę z białymi prążkami, co czyni je jeszcze bardziej dekoracyjnymi zimą.
Rośliny o korze dekoracyjnie łuszczącej się
Atrakcję zimowego ogrodu może stanowić nie tylko barwa kory, ale także sposób, w jaki ona się łuszczy. W grupie takich roślin znajdziemy wiele gatunków brzóz. Wymienić tu warto choćby brzozę nadrzeczną, zwaną też czarną (Betula nigra, syn. Betula rubra), o zmiennym kolorze kory od czerwono-brązowego, poprzez różowy po szary lub biały, łuszczącej się płatami. Podobną korę ma brzoza dahurska (Betula davurica). Z kolei brzozę żółtą (Betula alleghaniensis) zdobi żółto-brązowa, lub żółto-szara kora, łuszcząca się okrężnie cienkimi strzępkami.
Także wspomniany wcześniej klon strzępiastokory (Acer griseum) odznacza się bardzo oryginalnie łuszczącą się cienkimi warstwami korą o cynamonowo-pomarańczowej barwie.
Spośród pnączy atrakcyjną korę mają starsze okazy winorośli (Vitis), ich pędy pokryte są pomarańczowo-brązową lub szaro-brązową, silnie popękaną podłużnie korą.
Z kolei kora na pędach trzmieliny oskrzydlonej (Euonymus alatus) i trzmieliny korkowej (Euonymus phellomanus) co prawda nie łuszczy się, ale pokryte są one dużymi podłużnymi listwami korkowymi szaro-brązowej barwy, stanowiącymi zimową ozdobę tych roślin.